Trước tình hình in và phát hành sách giáo khoa giả sử dụng trong năm học 2023-2024 diễn biến phức tạp, ngày 22/6 vừa qua, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN) đã phối hợp cùng Cục Quản lý thị trường tỉnh Cà Mau tổ chức đoàn kiểm tra các công ty, cửa hàng phân phối sách giáo khoa trên địa bàn tỉnh.

Theo đó phát hiện, các nhà sách tại TP. Cà Mau và một số nhà sách trên địa bàn huyện Cái Nước đang bày bán sách giáo khoa kém chất lượng. Qua kiểm tra thực tế, phát hiện hàng trăm đầu sách giáo khoa giả (đặc biệt là sách giáo khoa tiếng Anh của NXBGDVN) và những đơn vị phân phối này không xuất trình được hoá đơn, chứng từ hợp pháp, với tổng giá trị hàng trăm triệu đồng theo giá niêm yết.

Sách giả được sản xuất như thế nào?

Sách giả là tự sao chụp/ scan từ các tựa sách thật rồi in lại, mang nội dung và cách trình bày giống sách thật. Nhiều cuốn sách giả không đảm bảo đầy đủ nội dung, hình minh họa để tiết kiệm chi phí in ấn. Các đối tượng in sách giả không phải thực hiện quy trình xuất bản theo quy định, không trả chi phí bản quyền theo luật sở hữu trí tuệ cho tác giả vì thế, chi phí làm sách giả thấp hơn nhiều so với giá thực tế của cuốn sách.

Sách giả thường bị cắt xén, khổ sách nhỏ hơn nếu so với sách thật, đóng gáy cẩu thả, gáy sách mỏng dễ bị bong rời các trang, thiếu trang. Sách giả được bán ra với nhiều mức giá khác nhau, thậm chí có nơi bán sách giả ngang với giá niêm yết trên bìa của sách thật.

Sách giả thường in ấn kém chất lượng hơn sách thật, sử dụng giấy in chất lượng thấp, không sử dụng các công nghệ in đặc biệt (ép nhũ, cán mờ,…) hoặc để cắt giảm chi phí in ấn tối đa nhiều đơn vị làm sách giả thường chỉ scan/photo, gõ lại nội dung từ trong sách thật mà không qua các khâu kiểm duyệt và in đại trà dẫn đến việc phần chữ dù được xử lý lại nhưng quan sát kĩ vẫn thấy bị vỡ, nét đậm nhưng không sắc, đôi lúc bị đứt. Phần hình ảnh không rõ ràng, bị nhòe, màu sắc không đồng đều (thường là đậm hơn so với sách thật) do dùng máy scan và xử lí lại.

Nếu khách hàng chú ý vào độ đậm nhạt và tính sắc sảo của chữ in, hình ảnh được in trên trang giấy, hay chất lượng giấy của sách có thể dễ dàng thấy được sự khác biệt.

Sách giả ảnh hưởng đến học sinh và giáo viên như thế nào?

Với việc mua phải các sản phẩm sách kém chất lượng, người tiêu dùng đã vô tình làm ảnh hưởng đến quyền lợi của bản thân.

Đầu tiên phải kể đến việc khi mua sách giả, các em học sinh sẽ không được sử dụng những cuốn sách chất lượng – được bảo hộ nguồn gốc từ NXB Giáo dục Việt Nam. Các hình ảnh, nội dung trong sách bị nhòe, mờ, không rõ nét dẫn dến việc thị lực bị suy giảm nếu sử dụng sách kém chất lượng trong thời gian dài (ảnh minh họa)

Hơn hết, một số nội dung trong sách giả được gõ tay/đánh máy lại nhưng không đi qua các khâu kiểm duyệt như sách chính thống làm sai lệch kiến thức trong quá trình tiếp thu của học sinh. Đây cũng là một trong những lí do quan trọng để người tiêu dùng nên nói KHÔNG với sách giả, sách kém chất lượng.

Đặc biệt, từ năm 2020 trở đi, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã dán tem định danh với các cuốn sách giáo khoa do NXBGDVN phát hành. Đối với sách giả, các mã tem được in cùng một mã số seri và không kích hoạt được.

Nếu mua nhầm sách giả, sách kém chất lượng, học sinh không thể truy cập và sử dụng kho học liệu điện tử của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.

Làm sao để mua được sách thật?

Dù biết đã mua nhầm sách giả, sách kém chất lượng, nhưng người mua thường có tâm lý ngại đổi trả. Để giúp khách hàng yên tâm hơn về chất lượng, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam hướng dẫn và chỉ ra một số lưu ý giúp phụ huynh và các em học sinh lựa chọn những sản phẩm uy tín nhất.

1. Nên lựa chọn các đơn vị phát hành sách giáo khoa trực thuộc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam như Công ty CP Đầu tư và Phát triển Giáo dục, Công ty Sách – Thiết bị trường học tại địa phương.

2. Mỗi cuốn sách của NXB Giáo dục Việt Nam sẽ được cấp 1 mã định danh riêng. Phụ huynh/học sinh cào nhẹ lớp nhũ bạc trên tem, quét mã QR để xác thực nguồn gốc sản phẩm trước khi sử dụng.

Hãy lựa chọn những cuốn sách chất lượng nhất từ NXBGDVN cho các em học sinh thân yêu.

Giáo dục Phương Nam